COĞRAFYA HERŞEYİMİZ

• Hersinyen ve Kaledoniyen sıradağları(şiddetli kıvrımlar)
• Dev bitki örtüsünden ormanlar
• Pangea (büyük kıta)

Ormanlık Alanlarımız




Türkiye'de Nüfus


Geçitlerimiz


Türkiye Fay Hattı

Not: Adana Bölümü'nde depreme rastlanmaz


Türkiye'de Toprak Çeşitleri

Kırmızı Akdeniz toprakları(Terra Rossa)
Doğu Karadenizde (Laterit Topraklar)
Erzurum Kars Platosunda (Çernozyum) topraklara rastlanır



Türkiye Tren Haritası

Uyarı: Antalya'da tren yolu yoktur ancak Antalya Bölgesi'nde vardır.




Dünya üzerinde dört büyük orojenez dönemi sırasıyla şöyledir: Prekambriyen’deki Assintik, Alt Paleozoyik’teki (Devoniyen-Kambriyen arası) Kaledoniyen, Üst Paleozoyik’teki (Permiyen-Karbonifer) Hersiniyen ve Mesozoyik sonunda başlayıp fasılâlaria Pliyosen’e kadar devam eden Alp orojenezi’dir. Günümüzde ise Alp Himalaya orojenezi etkindir.



LESOTHO VE SWAZILAND


Tafoni(Rüzgar Aşınım Şekilleri)      Mantar Kaya(Rüzgar Aşınım Şekilleri)
               

Yardang(Rüzgar Aşınım Şekilleri)                            Şahit Kaya(Rüzgar Aşınım Şekilleri)

TARİHİNİ BİLMEYENİN COĞRAFYASINI BAŞKALARI ÇİZER

❂Tipoloji:İnsan tiplerini belirleme ve ayırt etme yöntemi.

• İlk evcilleştirilen hayvan köpek'tir
• Tarihte bilinen ilk yazlılı kanunlar Urukagina tarafından yapılmıştır.

☛Göktürkler
Türk adı bugün kullandığımız şekli ile ilk kez Göktürkler dönemine ait Orhun yazıtlarında geçmektedir. "Türk" adıyla kurulmuş ilk ve Türk adını resmi devlet ismi şekliyle kullanan ilk Türk devletidir. Devletin kurucusu ve ilk önderi Bumin Kağan'dır. Bumin Kağan'ın kardeş İstemi Kağan ülkenin batı kanadını yönetirdi
Mukan Kağan döneminde Göktürk Devleti en güçlü dönemini yaşadı.En geniş topraklarına ulaştı.Akhun Devleti yıkıldı ve toprakları Göktürkler ile Sasanîler arasında paylaşıldı.Böylece Göktürkler bundan sonra ipek Yolu’na egemen olmufllardır.
Devamında Bizans-Göktürk ittifakı sonucunda, Sasanîlerle ortak mücadeleye giriştiler. Mücadele sonrasında ipek Yolu ticareti üzerindeki Sasanî engeli ortadan kaldırılarak, Sasanîler zayıflatıldı. Göktürk-Bizans saldırıları sonucu Sasanî Devletinin zayıflaması, ileride Hz. Ömer zamanında islâm ordular›n›n İran'ı kolayca fethetmelerini sağlayacaktır.
Tapo Kağan Döneminde Budizm kabul edildi.
'Türklerin Çin hâkimiyetindeki karanl›k y›llar› 630 y›l›nda bafllad› ve yaklafl›k elli y›l kadar sürdü. Çin’in Türkleri Çinlilefltirme politikalar› bofla ç›kt›. Türkler geleneklerine ba¤l› kald›lar. Türklerin ba¤›ms›zl›k özlemleri ufak çapta bafl kald›rmalara neden olduysa da, bu hareketlerin en önemlisi Kürflad ayaklanmas› olmufltur. 639 y›l›nda Kürflad, 39 arkadafl› ile Çin saray›na düzenledi¤i bask›nda yüzlerce Çinli muhaf›zla mücadele etti. Kürflad’›n amac› Çin imparatorunu yakalamak, Çinle pazarl›k yapmak, Çin saray›n› e l e geçirmek ve baflkente hâkim olmakt›. Ancak düzenlenen bask›n baflar›l› olamad›. Üzerlerine gönderilen Çin ordusuyla kahramanca savaflan Kürflad ve arkadafllar› sonunda yakalanarak öldürüldüler. Kürflad ve arkadafllar›n›n bu kahramanca davran›fllar›, Türk topluluklar› n› harekete geçirmifl, ba¤›ms›zl›klar›n› kazanmada lokomotif görevi görmüfltür.'
Bilge Kağan’ın, Türk milletinin sonsuza kadar yaşayacağına olan inancı, ölümünden sonra onun adına dikilen kitabesinde ; “ Ey Türk Milleti! Üstte gök y›k›lmaz, altta yer delinmezse, devletini, töreni kim bozabilir ?” diye ifade edilmiştir.
❂Yabgu: İlk Türk devletlerinde ka¤andan sonra gelen üst düzeydeki yönetici
❂Şad: İlk Türk devletlerinde yabgudan sonra gelen unvan.


Uygurlar, Karluk ve Basmillerle birleflerek ayaklanmışlar, sonunda da II. Göktürk Devleti’ni y›karak yerine, Ötüken merkez olmak üzere Uygur Devleti’ni kurmuşlardır. (745)

Uygur Devleti’nin ilk hükümdarı Kutluk Bilge Kül idi. Orhun Nehri kıyısındaki Ordu-Balık (Karabalgasun) şehrini kurarak devletin başkenti yaptı. BilgeKül Kağan 747 de ölünce, yerine oğlu Moyen Çor geçti. 759 yılında ölen Moyen-Çor döneminde, Uygurlar en parlak dönemlerini yaşamışlardır. Bögü Kağan döneminde, Mani dinini resmen kabul etmiştir. Göçebeliği b›rakarak yerleşik hayata geçen Uygurlar, bu yönleri ile diğer Türk devletlerinden ayrılmaktadır.

Uygur Devleti 840 yılında yıkıldı.


İspanya'nın Fethi (Tarık Bin Ziyad)

Darülfünun (veya Dar-ül Fünun,Arapça: دار الفنون) Arapça dar (ev) ve fünun (fenler) sözcüklerinden türetilmiş, "Üniversite" anlamında kullanılan bir sözcüktür ve 1900 yılında II. Abdülhamit'in iradesiyle Avrupa üniversiteleri tarzında kurulan Darülfünun-ı Şahane veya İstanbul Darülfünununu ifade eder. Bu kurum 1933 reformuyla İstanbul Üniversitesi'ne dönüştürülmüştür.




Türklerin Kabul Ettiği Dinler :
Şamanizm,
Musevilik,
Hıristiyanlık,
Mazdeizm ( Zerdüştlük),
Budizm,
İslâmiyet.

Manihaizm:İran’da İ.S. 3. yüzyıl ortalarında İranlı ressam Mani’nin yaydığı din.“İyilik” temeline bağlı olan Manihaizm, Zerdüşt inançları ile eski Mezopotomya dinlerinin karması olarak gözükmektedir. Mani inancına göre evren, “iyilik” ile “kötülüğün” savaş alanıdır.İnsan ile evrenin yapısı aynıdır. İnsan içinde iyilik, aydınlık, ruh olarak; kötülük de karanlık, beden, şeytan olarak var olmaktadır. Dolayısıyla insan bu iki gücün sürekli çatışması arasında eylemlerine yön verir.Mutluluk ise bu iki güç arasında denge ve uzlaşmaya bağlıdır. Bu iki güçten hangisi mücadeleyi kazanırsa kişi, iyi ya da kötü olur. İyilik ile kötülüğün kaynaştığı “Birlik”e giden yol, ancak derin bilgi ve duyuşla elde edilir.Manihaizm’de sevgi, insanlar arasındaki eşitlik ve kardeşliğin kaynağıdır. Zamanla Budist, İslâm ve Hristiyan inanışlar, Manihaizm’i derinden etkiledi ve ortadan kalkmasına yol açtı.


 

İlk Türk İslam Bilim Adamı ve Düşünürler

Farabî

1. Türkistan’ın Farab (Karaçuk) şehrinde doğmuştur.
2. Eserlerinin çoğu, Latinceye çevrilerek uzun yıllar Avrupa üniversitelerinde okutulmuştur.
3. Batı’da Al-Phorobius adıyla tanınmıştır.
4. Yunan düşünürlerinin fikirlerini açıklayarak İslam düşünce hayatının gelişmesine büyük hizmetlerde bulunmuştur.
5. Aklı önemli noktada tutarak pozitif bilimlerin gelişmesine büyük katkı sağlamıştır.
6. Farabî, Muallim-i Sani (ikinci Öğretmen) ismiyle tanınmıştır.
7. El Medinet’ül Fazıla en önemli eserlerindendir.

Gazali

• Büyük Selçuklu Döneminde yaşayan Gazalî, Nizamiye Medresesinde öğretmenlik yapmıştır.
• Siyasi ve bölücü din anlayışlarıyla mücadele etmiştir.
• En önemli eseri ihya’ül Ulumiddin’dir.

Birunî

• Gazneli Mahmut Döneminde yaşamış olan Birunî, matematik alanında çalışmalar yapmıştır.
• Bilimin ilerlemesi önündeki en büyük engelin serbest düşüncenin olmayışı olduğunu söylemiştir.
• Enlem ve boylam dairelerini tespit eden Birunî, dünyanın güneş etrafında dönüşünün bir yılda gerçekleştiğini ispatlamıştır.
• Âsâr’ül-Bâkiye adlı eserinde Asyalı milletler hakkında bilgi vermekte ve astronomiden bahsetmektedir.

İbn-iRüşt

• İspanya (Endülüs)’da yetişmiştir.
•  Endülüs Emevileri Döneminde yaşayan İbn-i Rüşt, Avrupalılara Aristo’yu tanıtmıştır.
• İbn-i Rüşt aklın, inancın önünde tutulması gerektiğini savunmuştur.

Zemahşerî

• Harzemşahlar Döneminde yaşamış olan Zemahşeri’nin Keşşaf ve Mukaddimet’ül-Edeb adlı gramer kitabı önemli eserlerindendir.

Harezmî

• Matematik, astronomi ve coğrafya bilginidir.
• Gebiri sistemleştiren Harez-mî’nin, Kitab’ül-Cebr Ve’l Mukabele adlı eseri bulunmaktadır.

Ömer Hayyam

• Büyük Selçuklular Döneminin en ünlü bilgin ve şairlerindendir.
•  Matematik, astronomi ve edebiyat alanlarında çalışmalar yapmıştır.
• Celali takvimini hazırlamıştır.
• Rubailer günümüze kadar ulaşan eserlerindendir.

İbn-i Sinâ

• Avicenna olarak tanınan İbn-i Sinâ’nın El-Kanun Fi’t-Tıb adlı tıp kitabı dünyaca ünlüdür.
• Kan dolaşımı üzerine çalışmalar yapmıştır.

UluğBey

• Timur’un torunu olan Uluğ Bey aynı zamanda astronomi bilginidir.
• Yıldızların Fihrist Cetvelleri adlı eseri yazmıştır.
• Devrin bilginlerinden Ali Kuşçu, Uluğ Bey’in öğrencisidir.

Ali ŞîrNevai

• Timur Devleti zamanında yaşamıştır.
•  Çağatay Türkçesinin en büyük şairi olarak bilinmektedir.
• Türkçenin Farsçadan daha zengin olduğunu göstermek amacıyla Muhakemet’ül Lügateyn isimli eseri yazmıştır.

İlk Türk Beylikleri(11.YY)
Çaka Bey Devleti, 1081 yılında İzmir'de'de kurulmuştur. Kurucusu Çaka Bey'dir. 1093 yılında bizanslılar tarafından yıkıldı. Böylece Batı Anadolu'daki ilk Türk egemenliği sona ermiş oldu. Çaka Beyliği,de kurulduğu için birçok deniz faaliyeti gerçekleştirmiş, deniz savaşlarında önemli rol oynamıştır. Ayrıca ilk Türk denizci devlettir. Çaka Bey'in Çanakkale bölgesini ele geçirmesinden sonra, kendi egemenliği adına endişelenen damadı Birinci Kılıçarslan, Kendi Ülkesine Saldıracak Diye Korkarak Çaka Bey'i öldürtmüş ve bu beyliğe son vermiştir.  

Anadolu Selçuklu Dönemi Beylikleri(14.YY)

-Vezir-i Azam: Sultanın Yardımcısı
-Naip:Hükümdar vekili
-Müstevfi:Mali işlerin sorumlusu
-Pervaneci:Tımar dağıtımının ve toprak işlerinin sorumlusu.
-Emir-i Dad:Adalet işlerinin sorumlusu
-Kad'i Leşker:Askeri davaların sorumlusu
-Reis'ül Bahr(Emir'ül Sevahil): Donanma Sorumlusu






Türk Meclislerine toy,kurultay veya kengeş denilirdi.Görevleri şavaş ve barışa karar verme gibi
Uyarı:Hakan da kurultayda bulunur ve son kararı hakan verirdi.

Aygucı : Hükümet başkanı(başbakan)
Buyruk: Bakan
Tamgacı: Dış işlerden sorumlu
Tigin: Hükümdar çocukları (Tekin)
Şad : Diğer Hanedan mensupları

Bunların dışında  tarkan, bağa, tudun, çor, külüğ, apa, ataman gibi devlet görevlileri de vardı.
Kam (Şaman - Baksı): Türklerin din adamlarına verdikleri isimdir. Şamanlar ; fala bakar, büyücülük yapar, gelecekten haber verir , doktorluk yaparlardı. * Diğer toplumlarda olduğu gibi ayrıcalıklı bir sınıf haline gelmemişlerdir.
Balbal: Ölen kişinin hayatta iken öldürdüğü düşman sayısı kadar taşın mezarın kıyısına dikilmesi ile oluşan anıtlar(taşlar)
Kurgan: Türklerde mezarlara verilen isim.


Patrona Halil İsyanı, Osmanlı Devleti'ndeki Lale Devri'nin sonunu getiren ayaklanmadır. Patrona Halil idaresinde, bu ayaklanma 28 Eylik 1730'da başlayıp günlerce sürmüştür. Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa idam edilmiş; Sultan III.Ahmet tahttan indirilmiş ve yerine yeğeni I. Mahmut tahta geçirilmiş ve sonradan Lale Devri dı verilecek devir sona erdirilmiştir.


Kabakçı Mustafa İsyanın Sonucu, III. Selim'in Öldürülüşü ve IV. Mustafa'nın Tahta Çıkışı

Osmanlı padişahları tarih şeridi




İzmir İktisat Kongresinde alınan kararlar paralelinde 1923–1929 döneminde kısmi bir liberal dönem yaşanmış fakat gerek 1929 yılında bütün dünyayı etkileyen Büyük Buhran’ın etkisiyle gerekse sermaye ve girişimcilik etersizliğiyle Türkiye Cumhuriyeti Devleti devletçilik politikası izlemeye başlamıştır.Atatürk dönemi ekonomi politikası 1923–1929 ve 1929–1938 olmak üzere iki dönemde incelenmiş ve bu dönemdeki politikalar analiz edilmiştir.

Misak-ı İktisadi(İzmir İktisat Kongresi)7 Şubat – 4 Mart 1923 ;
• Yerli üretimin geliştirilmesine çalışılacaktır.
• Lüks ithalattan kaçınılacaktır.
• Ekonomik gelişmeye katkısı olmak koşuluyla yabancı sermayeye izin verilecektir.
• Reji idaresi ve yönetimi kaldırılacaktır.
• Tütün tarımı ve ticareti serbest olacaktır, ihraç edilen tütünün işlenmiş olması gerekmektedir ve vergileri tüketiciden alınacaktır.
• Aşar kaldırılacak, yerine uygun bir vergi konulacaktır.
• Temettü vergisi gelir vergisine dönüştürülecektir.
• İç gümrükler kaldırılacak, koruyucu gümrük tarifeleri kabul edilecektir.
• Ziraat Bankası yeniden düzenlenecektir.
• Sanayicilere kredi vermek üzere bir Sanayi Bankası kurulacaktır.
• Türk limanlarında kabotaj hakkı sağlanması ve demiryolu, limanlar ile diğer ulaşım altyapısı geliştirilecektir.
• İşçilerin çalışma saatleri düzenlenecek ve 18 yaşından küçükler çalıştırılmayacak, haftada 1 gün çalışanlara tatil imkânı verilecektir.
• “Amele” kavramı yerine “İşçi” kavramı kullanılacaktır.
• Tüm işgücüne sendika hakkı tanınacaktır.

ANAYASA VE YURTTAŞLIK BİLGİSİ

Tacir: Türk Ticaret Kanunu'na gire bir ticari işletmeyi kendi adına işleten kişi



Zaruret Hali: Kendisinin veya başkasının bilerek sebebiyet vermediği zarardan derhal vuku bulacak bir tehlikeden kurtulmak için başkalarının malına zarar vermesidir.


Defi: Davalının davaya neden olan olayları ve borcu inkar etmemekle birlikte borçlu bulunduğu edimi özel bir sebeple yerine getirmekten kaçınmasına imkan veren hakkın ileri sürmesi

Harç: Devletin tapu ve noter gibi hizmetlerin karşılığı olarak aldığı ücret
İfa: Borçlunun borcunu ödemesi

►Vergi Hukuku (Mali Hukuk): Devlet ile kişiler arasındaki vergi ilişkilerini düzenleyen hukuk dalıdır.
 Vergi hukukunun önemli ilkeleri şunlardır
 Vergide genellik ilkesi
 Vergide adalet ilkesi
 Vergide kanunilik ilkesi
 Vergide açıklık ilkesi
NOT: Vergi ve vergilendirme ile ilgili anlaşmazlıkların çözümü Vergi Usul Hukuku’na göre yapılır.
         Kamu Gelirleri
· Vergiler: Devletin kamu hizmetlerini karşılamak için egemenlik gücüne dayanarak·
kişilerden karşılıksız olarak ve zora dayanarak aldığı parasal değerlerdir.
· Harçlar: Bazı kamu hizmetlerinden yararlananların, bu yararlanma karşılığı ödedikleri bedellerdir. Örnek; tapu harcı, noter harcı vb.
· Resimler: Kamu kuruluşlarının belirli bir iş ya da faaliyetin yapılmasına yetki ve izin vermesi karşılığında aldıkları parasal değerlerdir. Örnek: damga resmi, sinema, tiyatro ve ilan resmi vb.
· Şerefiyeler: Devletin ve diğer kamu kuruluşlarının yaptığı bayındırlık, imar işleri dolayısıyla değeri artan gayrimenkullerin sahiplerinden bu değer artışı nedeniyle zora dayanılarak alınan paralardır.
· Parafiskal Gelirler: Parafiskal (vergi benzeri) gelirler, sosyal güvenlik kuruluşları ile mesleki kamu kuruluşlarına, kuruluş amaçlarını gerçekleştirmek için gelir toplama yetkisinin verilmesiyle ortaya çıkan ve bu kuruluşların hizmetlerinden yararlananlardan yani üyelerinden sağlanan kamu gelirleridir.
·  Mülk ve Teşebbüs Gelirleri: Devletin· arazi, bina, orman, maden gibi gayrimenkulleri ile ticari, sınaî, mali girişimleri, işletmelerinden elde edilen gelirlerdir.
 · Borçlanma gelirleri: Devlet ve diğer kamu otoritelerinin geçici bir finansman aracı olan borçlanmaya başvurmasıdır.·
         Vergi Türleri
Gelir üzerinden alınan vergiler: Bir gerçek ya da tüzel kişinin geliri üzerinden alınan vergilerdir: Gelir vergisi ve kurumlar vergisi gibi.
Servet üzerinden alınan vergiler: Bir gerçek ya da tüzel kişinin sermayesi üzerinden alınan vergilerdir: Emlak vergisi, veraset vergisi, intikal vergisi ve motorlu taşıtlar vergisi gibi.
Gider üzerindenv alınan vergiler: Bir gerçek ya da tüzel kişinin geliri veya sermayesi üzerinden değil, kişiler arasında gerçekleşen ekonomik işlemler üzerinden belirlenen oranlarda alınan vergi türüdür: Katma Değer Vergisi (KDV), Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), Sigorta İşlemleri Vergisi gibi.

Velayet ve vesayet konularını düzenleyen medeni kanun alt dalı Aile Hukuku'dur.